Chọn rau ngon, trái bổ cho Tết

dinhnen Tue Jan 25, 2011 1:34 pm

Bữa ăn ngày tết với nhiều thịt, cá sẽ dễ ngán và đầy bụng. Các món
chế biến nhiều rau tươi giúp bữa ăn thêm ngon và dễ tiêu hoá, kèm trái
cây tráng miệng bổ sung vitamin, tăng sức đề kháng cơ thể, nhờ đó có thể
vui tết trọn vẹn hơn.

Để hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm và nhận được
nhiều nhất các dưỡng chất từ thực phẩm là rau, trái, việc chọn mua, bảo
quản và chế biến cần hết sức chú ý.

Thận trọng rau, trái tươi ngon bất thường

Nên chọn rau, trái theo mùa vì nhiều dưỡng chất và
rẻ. Hơn nữa, trồng theo mùa sẽ dễ dàng phát triển mà không cần nhiều
phân bón hay hoá chất bảo vệ thực vật. Các loại rau, trái trái mùa
thường đắt và có thể chứa nhiều hoá chất. Chọn loại rau, trái còn
nguyên, màu sắc tự nhiên, cầm chắc nặng tay, không giập hoặc nứt vỏ,
không héo úa. Rau, trái nội địa sẽ rẻ và tươi, ít sử dụng chất bảo quản.
Đối với trái cây ngoại nhập, nên mua ở những cửa hàng uy tín, được bảo
quản mát.

Muốn biết trái cây có tươi không, hãy quan sát phần
cuống. Nếu cuống trái cây còn tươi xanh thì khi dùng tay kéo nhẹ, cuống
sẽ vẫn dính chặt vào phần trái. Trường hợp cuống tươi xanh mà trái đã
chín, tức là trái chín cây, sẽ bổ dưỡng hơn trái đã hái xuống từ lâu.
Trái cây có vỏ như cam, bưởi, quýt, chuối, thanh long… sẽ an toàn hơn
trái không bỏ vỏ như nho, ổi, sơri…

Nên chọn mua rau, trái còn nguyên, màu sắc tự nhiên, cầm chắc nặng tay, không giập hoặc nứt vỏ, không héo úa. (Ảnh: Hồng Thái)

Giữ lạnh rau, trái đúng cách

Khi không thể đi chợ hàng ngày vào những ngày tết thì
có thể mua sẵn rau để ăn trong vài ngày. Rau lá mau héo hơn rau củ. Do
đó, sử dụng rau lá trước, rau củ ăn dần dần. Một số loại rau củ có thể
để vài ngày như bông cải trắng, càrốt, đậu que, bí xanh, bầu, bí đỏ, cà
chua… Bông cải mua cả bông với nhiều lớp lá xanh sẽ bảo quản được lâu.
Bí đỏ đã cắt miếng hoặc bầu cắt khúc nên bọc nilon sát mặt cắt. Khi mua
rau về cần rửa sạch, để ráo nước và cho vào bao nilông để tủ lạnh. Đến
lúc chế biến lấy ra sử dụng, rau sẽ vẫn tươi ngon. Nếu chưa ăn ngay
trong ngày thì không nên rửa mà giũ sạch đất cát, gói giấy xốp hút ẩm
rồi cho vào bao nilông, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Tránh để ngay
phía dưới ngăn đông vì dễ làm rau, trái bị giập.

Cần thận trọng với các loại rau, trái có màu sắc quá
mỡ màng, vỏ láng bóng, tươi ngon một cách bất thường. Hạn chế mua các
loại rau củ quả gọt vỏ cắt sẵn nhìn bắt mắt nhưng có thể không đảm bảo
vệ sinh và chất dinh dưỡng, do thường sử dụng phần còn lại của rau củ
kém tươi, nguồn nước ngâm rửa không sạch, thậm chí có thể ngâm hoá chất
cho trắng và giòn.

Ăn nhiều loại để giảm nguy cơ ngộ độc

Rau, trái trước khi ăn cần rửa sạch để giảm thiểu
hoá chất còn tồn đọng và làm trôi trứng giun sán. Nước dùng rửa rau,
trái phải bảo đảm sạch, không nhiễm bẩn. Đầu tiên, rửa trong thau nước
đầy và thay nước vài lần để trôi đất cát. Lặt từng bẹ lá riêng rẽ, không
sử dụng phần kẽ lá vì nơi đây rất dễ ứ đọng hoá chất bảo vệ thực vật,
thuốc tăng trưởng. Ngâm trong nước 5 – 10 phút để các hoá chất tan và
trôi theo nước. Sau đó, rửa sạch dưới vòi nước nhiều lần để trôi trứng
giun sán và hóa chất tồn đọng.

Cuối cùng, ngâm rau trong nước muối pha loãng
khoảng 10 – 15 phút. Vớt rau để ráo nước, cắt vừa ăn và chế biến. Các
thao tác rửa rau cần hết sức nhẹ nhàng để tránh giập vì rau giập rất dễ
mất các loại vitamin tan trong nước. Nên chế biến rau bằng cách luộc sơ,
xào sơ… hơn là hầm nhừ để giữ lại được các vitamin. Khi xào nấu nên mở
nắp để loại bớt hoá chất bảo vệ thực vật qua bốc hơi.

Rau, trái không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày
của con người do là nguồn thực phẩm cung cấp vitamin, chất khoáng và
chất xơ đáng kể. Bữa ăn có kèm rau, trái sẽ thêm ngon miệng và giúp
đường tiêu hoá hoạt động tốt, đặc biệt các loại rau gia vị như hành,
tỏi, gừng…

Trái cây còn là nguồn cung cấp thêm chất đường cho
cơ thể nên là bữa ăn phụ rất tốt. Theo lời khuyên dinh dưỡng hợp lý, mỗi
người nên ăn khoảng 300g rau và 2 – 3 phần trái cây mỗi ngày. Tuy
nhiên, thực hiện lời khuyên này quả thật không dễ bởi vấn nạn lạm dụng
hoá chất bảo vệ thực vật trong quá trình trồng và bảo quản. Dư lượng các
hoá chất này có thể gây ngộ độc cho người ăn, cấp thời hoặc lâu dài sau
này.

Để hạn chế nguy cơ ngộ độc, bữa ăn nên có nhiều
loại rau củ quả khác nhau. Hiếm khi nào tất cả các loại rau củ quả khác
nhau đều cùng nhiễm hoá chất. Hơn nữa, ăn đa dạng nhiều màu sắc sẽ hấp
dẫn, ngon miệng và cung cấp nhiều dưỡng chất hơn. Nếu cảm nhận thức ăn
có mùi vị lạ thì tốt nhất không nên ăn. Đối với rau cải, phần lá sẽ ít
bị nhiễm hoá chất hơn phần cuống, do hoá chất đi từ rễ lên cuống và chứa
ở đây, nếu trụng hoặc nấu qua nước sôi sẽ loại bớt hoá chất.

Theo TS.BS Trần Thị Minh Hạnh
(Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM)

SGTT